Het is me al opgevallen dat heel wat mensen met een (dreigende) burn-out de kwaliteit ‘verantwoordelijkheid nemen’ hoog in het vaandel dragen.
Een prachtige eigenschap, maar teveel van een bepaalde kwaliteit maakt dat je meteen ook in je valkuil tuimelt.
De valkuil van verantwoordelijkheid nemen
Verantwoordelijkheid nemen gaat over het algemeen belang of het groepsbelang kunnen laten voorgaan op het eigen belang. Mensen met een groot verantwoordelijkheidsgevoel zijn vooral bezig met de doelstellingen van het bedrijf en niet zozeer met hun eigen ‘ik’. Heel begrijpelijk dat ‘verantwoordelijkheidszin’ vaak opgenomen is in de competentie-vereisten van een vacature.
Alleen, trop is teveel, want als je de organisatie te sterk laat primeren op het ‘ik’, dan ga je jezelf wegcijferen, mogelijks zelfs opofferen. Mensen raken zo gefocust op het werk, dat ze hun eigen behoeftes niet meer voelen: alles moet wijken voor het werk, bv. thuis uitzieken als je ziek bent kan dan niet, want het werk moét gebeuren.
Jezelf wegcijferen en opofferen is niet gezond, want door je grenzen niet te respecteren, pleeg je roofbouw op jouw systeem. Vaak zowel op fysiek, emotioneel als mentaal vlak.
Maar ook voor de organisatie is het geen goede zaak.Want medewerkers verwachten in ruil van hun (vaak onbewust) offergedrag waardering van de organisatie. Alleen, die waardering kan nooit in verhouding zijn met hun inspanning (want die is ten koste van zichzelf!).
In kleine organisaties kan dit gedrag zich trouwens tegen de medewerker keren: soms voelt de zaakvoerder zich bedreigd door zo’n verantwoordelijke en plichtsbewuste medewerker, krijgt hij de indruk dat de ander de boel wil overnemen. En dan, als donderslag bij een heldere hemel, volgt vaak ontslag. Terwijl de medewerker alleen maar het beste voor het bedrijf voor ogen had…
Hoe moet het dan wel?
Ik gebruik graag de metafoor van een boot bij stormweer om dit principe te verduidelijken. Als een boot bij een woelige zee dreigt op hol te slaan, dan laat men het anker uit. Hetzelfde geldt voor de mens: ook wij gaan bij onrustige omstandigheden ons anker uitwerpen, op zoek naar rust. Alleen, de vraag is: waar gooi jij je anker uit?Bij jezelf? Of bij de ander, de organisatie? Wie gebruik jij als referentiepunt?
Mensen met een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebben vaak de neiging om hun anker bij de organisatie te leggen. De oorzaak hiervan is vaak te zoeken in de kindertijd, waarbij men – door omstandigheden – (onbewust) aangeleerd heeft om de focus steeds op de omgeving te houden, waardoor het contact met zichzelf – én de eigen grenzen! – verwaterd is.
Begrijpelijk ook dat als je het anker bij de ander uitgooit, het werk nooit goed genoeg kan zijn, aangezien het referentiepunt buiten jezelf ligt. Hier komt vaak ook perfectionisme om het hoekje loeren…
De uitdaging voor mensen die de neiging hebben om zich weg te cijferen in functie van de organisatie is dus: eigenliefde. Eigenliefde is jezelf belangrijk genoeg vinden om je op de eerste plaats te zetten en van daaruit grenzen aan te geven.
En hoe doe je dat?
Eenvoudig in theorie, maar vaak heel wat moeilijker om in praktijk te brengen. Wat heb ik ondervonden dat werkt:
Stel jezelf regelmatig de vraag ‘Wat heb IK NU nodig?’. Post-its op strategische plaatsen kunnen je helpen om dit ‘on top of mind’ te houden.
Wees zuinig met beloftes. Ga eerst voor jezelf na of iets energie geeft of kost. Doe geen beloftes meer als de inspanning groter is dan wat het jou opbrengt.
Ontwikkel meer zelfbewustzijn. Loopbaanbegeleiding is een laagdrempelige manier om aan dit zelfbewustzijn te gaan werken door op zoek te gaan naar het antwoord op vragen zoals ‘wie wil ik zijn?’, ‘wat vind ik belangrijk?’, ‘wat geeft me energie?’,…
Ontwikkel meer lichaams-bewustzijn Wees je bewust van je lichaam – door sport, massages,…
En vooral: wees mild voor jezelf! Patronen die zich 20 jaren hebben kunnen inslijten, verdwijnen meestal niet op 1-2-3…
En jij?
Waar gooi jij je anker uit?
Wel jij leren opnieuw jezelf centraal te stellen?
Wil jij opnieuw meer zelfbewustzijn ontwikkelen?
Als coach en bodyworker, help ik je graag opnieuw contact te maken met jouw kernwaarde, zodat je van daaruit de beweging kan maken die bij jou past.
Meer info vind je op de website www.ontknooping.be Bel me gerust op voor een kennismakingsgesprek 0474 74 31 83.
Wil jij aan de hand van loopbaanbegeleiding aan dit zelfbewustzijn gaan werken door op zoek te gaan naar het antwoord op vragen zoals ‘wie wil ik zijn?’, ‘wat vind ik belangrijk?’, ‘wat geeft me energie?’,…
Als freelance-loopbaancoach voor Passion for Work begeleid ik je graag aan de hand van het loopbaanprogramma ‘In 5 stappen weten wat ik wil’ in je zoektocht naar meer zelfbewustzijn. Dit programma komt in aanmerking voor loopbaancheques.